Historia talerza Rotor, czyli kultowego projektu Jana Drosta
Talerz Rotor można szybko rozpoznać po charakterystycznych wzorach w postaci kręgów. Naczynie jest jednym z najbardziej rozpoznawanych projektów Jana Sylwestra Drosta, czyli artysty-wizjonera okresu PRL. Zyskało już status kultowego. Obecnie słynne „Rotory” produkuje huta Edwanex, więc znajdziesz to wyjątkowe szkło w naszym sklepie internetowym (TUTAJ). Jak wyglądała historia talerza Rotor? Jaką ścieżkę przebył ponadczasowy projekt, zanim trafił do nas? Zobacz poniżej.
Wczesne doświadczenia Drosta
Jan Sylwester Drost (urodzony w 1934 roku) to słynny artysta plastyk i technolog szkła. W 1952 roku rozpoczął studia na Wydziale Szkła w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu. Dyplom uzyskał w 1958 roku. Rok później zaczął pracę projektanta w Zakładach Mechaniczno-Optycznych „Opta” w Katowicach. Dosyć szybko, gdyż już w 1960 roku, przeniósł się do Huty Szkła Gospodarczego „Ząbkowice”. Związał się zawodowo z tym miejscem na około czterdzieści lat.
Rozwój w dziedzinie wzornictwa
Artysta nie spoczął na laurach. Wciąż doskonalił swoje umiejętności. Projektował szklane przedmioty codziennego użytku, przełamując schematy. Zgrabnie łączył wiedzę technologiczną z artystycznym duchem. Wzbogacał warsztat i zgłębiał tajniki skandynawskiego designu podczas praktyk studyjnych w Szwecji w 1972 roku. Gdy powrócił, otrzymał dwuletnie stypendium twórcze Rady Funduszu Rozwoju Twórczości Plastycznej. Wszystkie te doświadczenia znacząco wpłynęły na twórczość Drosta, a tym samym na objawienie się pomysłu na talerz Rotor.
Praca ze szkłem prasowanym
Szkło prasowane powstawało poprzez mechaniczne prasowanie stopionego szkła w specjalnej matrycy. Było przez wielu artystów traktowane jako materiał gorszej jakości. Przede wszystkim uznawano je za „tani kryształ”, udający szlachetne kryształy. Drost nie podzielał takiego zdania. W grubości i skazach, w tym zatopionych bąbelkach powietrza, dostrzegł niesamowity potencjał. Wykorzystując te pozorne wady, umiejętnie kreował nieszablonowe wzory. Razem z żoną, Eryką Trzewik-Drost, z zapałem eksperymentował ze szkłem prasowanym. W efekcie powstawały coraz to ciekawsze projekty.
Powstanie Rotora
Perełką wyróżniającą się na tle szkła prasowanego stał się talerz Rotor. Jego znak rozpoznawczy stanowią widoczne na powierzchni okręgi. Stają się większe w miarę zbliżania się do krawędzi naczynia. Autor zdradził, że inspiracją były słoje widoczne na przeciętym pniu drzewa. Huta Szkła Gospodarczego „Ząbkowice”, w której pracował Drost, zajęła się produkcją naczynia. Szybko zyskało ogromną popularność, pojawiając się w wielu domach. Niestety w 2004 roku hutę postawiono w stan likwidacji, więc przyszłość Rotora stanęła pod znakiem zapytania.
„Odrodzenie” talerza w hucie szkła Edwanex
Pewien klient ze Szwajcarii zachwycił się Rotorem, zatem zapragnął sprowadzić ten talerz do swojego kraju. Jan Drost postanowił działać. Udał się do małej miejscowości Rossosz pod Łęczną, do huty Edwanex. Po długich rozmowach z właścicielem, Edwardem Wąsikowskim, osiągnął swój cel. Produkcja wyjątkowego naczynia ruszyła pełną parą. Dzięki temu to intrygujące szkło może na nowo pojawiać się zarówno w polskich, jak i zagranicznych domach. Też chcesz mieć u siebie kilka Rotorów? Kupisz je przez internet – w naszym sklepie (TUTAJ).
Historia talerza Rotor pokazuje, jak z czegoś niepozornego może powstać coś absolutnie wyjątkowego. Jest też świetnym przykładem zapału i determinacji artysty, który wierzy w to, co robi. Nic więc dziwnego, że Jan Drost wciąż pozostaje jednym z najwybitniejszych projektantów szkła.
