Szkło prasowane a design, czyli szklane piękno projektów Jana Drosta
Kiedyś szkło prasowane nie cieszyło się uznaniem ze strony artystów i odbiorców. Uważane było za tanią – a więc gorszą – odmianę szkła. Do czasu, aż Jan Sylwester Drost, słynny wizjoner okresu PRL, odkrył magię zaklętą w szkle prasowanym i umiejętnie wydobył ją na zewnątrz za pomocą swoich projektów. Do najsłynniejszych jego dzieł należy kultowy talerz Rotor, którego powierzchnię zdobią charakterystyczne kręgi. Jak zmiana postrzegania szkła prasowanego wpłynęła na design? Co zawdzięczamy Drostowi? Zobacz.
Czemu szkło prasowane traktowano jako materiał gorszej jakości?
Szkło prasowane powstaje za pomocą mechanicznego prasowania stopionego szkła w specjalnie przygotowanej matrycy. Taka metoda rozwinęła się na początku XIX wieku i stanowiła sporą rewolucję. Pozwalała wytwarzać szkło mechanicznie, bez ręcznego formowania, co przełożyło się na masową produkcję, a więc wpłynęło na zwiększoną dostępność i niższą cenę szklanych naczyń.
Przez lata szkło prasowane było uznawane przez artystów za materiał gorszej jakości. Nazywano je „tanim kryształem”, nieudolnie imitującym szlachetne kryształy. Zwracano uwagę, że jest grube i toporne, a w dodatku na powierzchni widać wiele niedoskonałości i skaz.
W jaki sposób Drost zmienił postrzeganie szkła prasowanego?
Jan Drost nie traktował szkła prasowanego jako czegoś gorszej jakości. Wręcz przeciwnie! Jego urzekały wszystkie niedoskonałości charakterystyczne dla takiego szkła. Spostrzegał je jako ciekawe wyzwanie i ogromny potencjał. Podobała mu się zarówno grubość, jak i widoczne skazy, na przykład zatopione bąbelki powietrza. Według niego takie drobiazgi nadawały szklanym naczyniom charakteru i ułatwiały tworzenie nieszablonowych rozwiązań.
Nic dziwnego, że przez lata eksperymentował z formami i technikami, wzbudzając niesłabnący zachwyt odbiorców. Umiał nadać naczyniom kształt sugerujący, że powstały w wyniku ręcznego formowania. Trzeba było ogromnej wirtuozerii, żeby tak odmienić postrzeganie szkła, które kiedyś ignorowano i deprecjonowano.
Talerz Rotor jako przykład piękna szkła prasowanego
Jednym z najsłynniejszych projektów Jana Drosta jest – oczywiście wykonany ze szkła prasowanego – talerz Rotor. Powierzchnię tego naczynia pokrywają okręgi, coraz większe w miarę zbliżania się do krawędzi naczynia. Wyglądają jak szklana wersja słojów widocznych na przeciętym pniu drzewa.
Ten ponadczasowy projekt cieszył się ogromnym zainteresowaniem już w okresie PRL, goszcząc w wielu domach zarówno w Polsce, jak i poza granicami naszego kraju. Obecnie naczynia z serii Rotor produkuje huta Edwanex, a więc można je kupić w naszym sklepie internetowym.
